Sovtaj Nedir? Sovtaj Bedeli Nasıl Hesaplanır? Kapsamlı Rehber

Aracınız kaza geçirdi, sigorta şirketi “sovtaj” dedi. Peki bu ne anlama geliyor? Sovtaj bedeli nedir? Nasıl hesaplanır? Haklarınız neler? Bu rehberde, sovtaj hakkında bilmeniz gereken her şeyi, gerçek örneklerle anlatacağım.

Sovtaj Nedir? Basit Anlatım

Sovtaj, sigorta dilinde “hasarlı malın (aracın) sigorta şirketi tarafından satılması” işlemidir.

Daha basit bir ifadeyle: Aracınız kaza geçirdi, sigorta şirketi “pert” ilan etti ve size tazminat ödedi. Şimdi araç sigorta şirketinin malı oldu. Sigorta şirketi bu aracı satıyor. İşte bu satış işlemine “sovtaj” denir.

Sovtaj Kelimesinin Kökeni

“Sovtaj” kelimesi, Fransızca “sauvetage” (kurtarma, kurtarılan mal) kelimesinden gelir. Denizcilik ve sigorta sektöründe kullanılır.

Sovtaj Örneği

Diyelim ki 2022 model aracınız kaza geçirdi. Piyasa değeri 500.000 TL, tamir maliyeti 450.000 TL. Sigorta şirketi şöyle düşünür:

“Bu aracı tamir etmek yerine, sahibine 500.000 TL pert bedeli ödeyip aracı alalım. Sonra bu aracı 200.000 TL’ye satalım (sovtaj). Böylece toplam maliyetimiz: 500.000 - 200.000 = 300.000 TL olur. Tamir ettirseydik 450.000 TL ödeyecektik.”

İşte sigorta şirketinin aracı satması işlemine sovtaj denir. Satış fiyatına da sovtaj bedeli denir.

Sovtaj ile Pert Arasındaki Fark

Birçok kişi sovtaj ile pert’i karıştırır. Ama bunlar farklı kavramlardır:

Basit Anlatım:

1. Kaza olur
2. Sigorta şirketi “pert” ilan eder
3. Araç sahibine tazminat ödenir
4. Araç sigorta şirketinin malı olur
5. Sigorta şirketi aracı satar (sovtaj)

Sovtaj Süreci Nasıl İşler?

Adım 1: Kaza ve Hasar Tespiti

1. Kaza olur
2. Sigorta şirketine bildirilir
3. Eksper gelir, hasar tespiti yapar
4. Tamir maliyeti hesaplanır

Adım 2: Pert Kararı

Eğer tamir maliyeti, piyasa değerinin %70-80’ini aşıyorsa, sigorta şirketi “pert” kararı verir.

Örnek:

• Piyasa Değeri: 400.000 TL
• Tamir Maliyeti: 350.000 TL
• Oran: %87.5
• Karar: PERT

Adım 3: Pert Bedeli Ödemesi

Sigorta şirketi, araç sahibine pert bedeli öder. Bu bedel, aracın kaza öncesi piyasa değeridir.

Pert Bedeli = Piyasa Değeri - Sovtaj Bedeli (tahmini)

Örnek:

• Piyasa Değeri: 400.000 TL
• Tahmini Sovtaj Bedeli: 150.000 TL
• Pert Bedeli: 250.000 TL

Adım 4: Araç Devri

Araç sahibi, aracın ruhsatını ve anahtarlarını sigorta şirketine teslim eder. Araç artık sigorta şirketinin malıdır.

Adım 5: Sovtaj (Satış)

Sigorta şirketi, aracı satışa çıkarır. Satış yöntemleri:

1. İhale:

• Online ihale platformları (Otopert, Pert Dünyası, En-Ka vb.)
• Açık artırma sistemi
• En yüksek teklif veren alır

2. Doğrudan Satış:

• Hasarlı araç alım firmaları
• Yedek parça firmaları
• Galericiler

3. Müzayede:

• Fiziksel müzayede salonları
• Belirli bir tarihte, belirli bir yerde

Adım 6: Sovtaj Bedeli Tahsili

Araç satıldıktan sonra, sigorta şirketi sovtaj bedelini tahsil eder.

Sovtaj Bedeli = Satış Fiyatı

Sovtaj Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Sovtaj bedeli, aracın hasarlı haldeki piyasa değeridir. Birkaç faktöre bağlıdır:

1. Hasar Seviyesi

Hafif Hasar (Sadece Kaporta):

• Sovtaj Bedeli: Piyasa değerinin %40-60’ı

Orta Hasar (Motor, Şanzıman Sağlam):

• Sovtaj Bedeli: Piyasa değerinin %30-50’si

Ağır Hasar (Motor, Şanzıman Hasarlı):

• Sovtaj Bedeli: Piyasa değerinin %15-30’u

Hurda (Sadece Yedek Parça Değeri):

• Sovtaj Bedeli: Piyasa değerinin %5-15’i

2. Yedek Parça Değeri

Bazı araçların yedek parçaları çok değerlidir. Özellikle:

• Lüks segment (Mercedes, BMW, Audi)
• Yeni model araçlar
• İthal araçlar

Örnek: 2020 model BMW 5 Serisi, pert ilan edildi. Motor ve şanzıman sağlam. Sadece motor 80.000 TL, şanzıman 50.000 TL değerinde. Diğer parçalarla birlikte toplam yedek parça değeri: 200.000 TL. Sovtaj bedeli: 180.000-200.000 TL olabilir.

3. Piyasa Talebi

Yüksek Talep:

• Popüler modeller (Renault Clio, Fiat Egea)
• Ticari araçlar (Ford Transit, Fiat Doblo)
• Sovtaj bedeli yüksek

Düşük Talep:

• Eski modeller
• Az bilinen markalar
• Sovtaj bedeli düşük

4. Araç Yaşı ve Kilometresi

Yeni Araç (0-3 yaş):

• Sovtaj bedeli yüksek

Orta Yaş (4-7 yaş):

• Sovtaj bedeli orta

Eski Araç (8+ yaş):

• Sovtaj bedeli düşük

Sovtaj Bedeli Hesaplama Örnekleri

Örnek 1: Hafif Hasarlı Araç

Araç: 2021 Renault Clio
Piyasa Değeri (Hasarsız): 350.000 TL
Hasar: Ön kaporta, kaput, far değişimi
Tamir Maliyeti: 280.000 TL
Pert Bedeli: 350.000 - 150.000 (tahmini sovtaj) = 200.000 TL

Sovtaj Bedeli Hesaplama:

• Motor, şanzıman sağlam: +100.000 TL
• Kaporta parçaları: +30.000 TL
• İç döşeme, elektronik: +20.000 TL
• Toplam Sovtaj Bedeli: 150.000 TL

Sigorta Şirketi Kârı:

• Pert bedeli ödedi: 200.000 TL
• Sovtaj bedeli aldı: 150.000 TL
• Net Maliyet: 50.000 TL (Tamir ettirseydik 280.000 TL olacaktı, 230.000 TL kâr)

Örnek 2: Ağır Hasarlı Araç

Araç: 2019 Volkswagen Passat
Piyasa Değeri (Hasarsız): 600.000 TL
Hasar: Şase hasarı, motor hasarı, hava yastığı patlaması
Tamir Maliyeti: 550.000 TL
Pert Bedeli: 600.000 - 100.000 (tahmini sovtaj) = 500.000 TL

Sovtaj Bedeli Hesaplama:

• Motor hasarlı ama tamir edilebilir: +40.000 TL
• Şanzıman sağlam: +50.000 TL
• Yedek parçalar: +10.000 TL
• Toplam Sovtaj Bedeli: 100.000 TL

Sigorta Şirketi Kârı:

• Pert bedeli ödedi: 500.000 TL
• Sovtaj bedeli aldı: 100.000 TL
• Net Maliyet: 400.000 TL (Tamir ettirseydik 550.000 TL olacaktı, 150.000 TL kâr)

Örnek 3: Hurda Araç

Araç: 2015 Fiat Linea
Piyasa Değeri (Hasarsız): 250.000 TL
Hasar: Tamamen yanmış
Tamir Maliyeti: İmkansız
Pert Bedeli: 250.000 - 20.000 (tahmini sovtaj) = 230.000 TL

Sovtaj Bedeli Hesaplama:

• Sadece hurda metal değeri: +15.000 TL
• Bazı kullanılabilir parçalar: +5.000 TL
• Toplam Sovtaj Bedeli: 20.000 TL

Sovtaj Bedeli Hesaplama Formülü

Basit Formül:

Sovtaj Bedeli = (Piyasa Değeri × Hasar Katsayısı) + Yedek Parça Değeri

Hasar Katsayıları:

• Hafif Hasar: 0.40-0.60
• Orta Hasar: 0.30-0.50
• Ağır Hasar: 0.15-0.30
• Hurda: 0.05-0.15

Örnek Hesaplama:

• Piyasa Değeri: 400.000 TL
• Hasar: Orta (Katsayı: 0.40)
• Yedek Parça Değeri: +50.000 TL
• Sovtaj Bedeli: (400.000 × 0.40) + 50.000 = 210.000 TL

E-Sovtaj Nedir?

E-Sovtaj, sovtaj işlemlerinin online platformlarda yapılmasıdır.

E-Sovtaj Avantajları

1. Hız:

• Fiziksel müzayede yerine online ihale
• 24 saat erişim
• Hızlı teklif verme

2. Şeffaflık:

• Tüm teklifler görünür
• Araç fotoğrafları ve detayları online
• Ekspertiz raporları paylaşılır

3. Geniş Erişim:

• Türkiye’nin her yerinden teklif verilebilir
• Daha fazla alıcı = Daha yüksek fiyat

E-Sovtaj Platformları

1. Otopert (www.otopert.com.tr)

• Sompo Sigorta’nın platformu
• Haftalık ihaleler
• Üyelik gerekli

2. Pert Dünyası (www.pertdunyasi.com)

• Birden fazla sigorta şirketi
• Online ihale sistemi
• 15 yıllık tecrübe

3. En-Ka (www.en-ka.com.tr)

• Türkiye’nin en büyük platformu
• 30+ marka, 300+ model
• Avantajlı fiyatlar

4. Zirvem Otomotiv

• Hasarlı araç ihale platformu
• Güvenilir alım-satım

Sovtaj Haklarınız Nelerdir?

1. Pert Bedeli Alma Hakkı

Sigorta şirketi, size pert bedeli ödemek zorundadır. Bu bedel, aracın kaza öncesi piyasa değeridir.

Dikkat: Sigorta şirketi, sovtaj bedelini pert bedelinden düşebilir. Yani size ödenen tutar:

Ödenen Tutar = Piyasa Değeri - Tahmini Sovtaj Bedeli

2. İtiraz Hakkı

Pert bedeline veya sovtaj bedeline itiraz edebilirsiniz.

İtiraz Süreci:

1. Sigorta şirketine yazılı itiraz
2. Bağımsız ekspertiz yaptırma
3. Hakem heyetine başvuru
4. Mahkemeye başvuru (son çare)

3. Aracı Geri Alma Hakkı

Bazı durumlarda, pert ilan edilen aracı geri alabilirsiniz.

Şartlar:

• Pert bedelini geri ödemeniz
• Sovtaj bedelini ödemeniz
• Sigorta şirketinin onayı

Örnek: Sigorta şirketi size 200.000 TL pert bedeli ödedi. Sonra aracı 150.000 TL’ye satacak. Siz “Ben bu aracı geri almak istiyorum” derseniz, 200.000 TL’yi geri öder, aracı alırsınız. Ama bu durumda sigorta şirketi neden kabul etsin? Çünkü sovtaj işlemi zahmetli, masraflı. Siz 200.000 TL’yi geri öderseniz, sigorta şirketi uğraşmadan parasını alır.

4. Bilgi Alma Hakkı

Sovtaj sürecinde, sigorta şirketinden bilgi alma hakkınız vardır:

• Araç ne zaman satılacak?
• Sovtaj bedeli ne kadar oldu?
• Hangi platformda satılacak?

Sovtaj Süreci Ne Kadar Sürer?

Ortalama Süre: 30-90 gün

Süreç Aşamaları ve Süreleri

Dikkat: Bazı sigorta şirketleri daha hızlı, bazıları daha yavaş çalışır.

Sovtaj Bedeli Kimden Alınır?

Sovtaj bedeli, aracı satın alan kişi/firma tarafından sigorta şirketine ödenir.

Alıcılar:

• Hasarlı araç alım firmaları
• Yedek parça firmaları
• Galericiler
• Bireysel alıcılar (nadir)

Ödeme Yöntemi:

• Banka havalesi
• EFT
• Nakit (küçük tutarlar için)

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Sovtaj nedir, basit anlatımla?

Sovtaj, sigorta şirketinin pert ilan ettiği aracı satması işlemidir. Aracınız kaza geçirdi, sigorta şirketi “tamir etmek yerine tazminat ödeyip aracı alalım” dedi. Size tazminat ödedi, araç sigorta şirketinin malı oldu. Şimdi sigorta şirketi bu aracı satıyor. İşte bu satış işlemine “sovtaj” denir. Satış fiyatına da “sovtaj bedeli” denir.

Sovtaj bedeli nasıl hesaplanır?

Sovtaj bedeli, aracın hasarlı haldeki piyasa değeridir. Hesaplama: (Piyasa Değeri × Hasar Katsayısı) + Yedek Parça Değeri. Hasar katsayıları: Hafif hasar 0.40-0.60, orta hasar 0.30-0.50, ağır hasar 0.15-0.30, hurda 0.05-0.15. Örnek: 400.000 TL değerinde orta hasarlı araç, sovtaj bedeli: (400.000 × 0.40) + 50.000 = 210.000 TL.

Sovtaj ile pert arasındaki fark nedir?

Pert, aracın tamir maliyetinin piyasa değerini aşması durumudur (kaza sonrası). Sovtaj ise pert ilan edilen aracın sigorta şirketi tarafından satılması işlemidir (pert ilanından sonra). Basitçe: Önce pert ilan edilir, sonra sovtaj (satış) yapılır. Pert bir karar, sovtaj bir işlemdir.

E-sovtaj nedir?

E-sovtaj, sovtaj işlemlerinin online platformlarda yapılmasıdır. Fiziksel müzayede yerine, internet üzerinden ihale düzenlenir. Avantajları: Hız (24 saat erişim), şeffaflık (tüm teklifler görünür), geniş erişim (Türkiye’nin her yerinden teklif). Platformlar: Otopert, Pert Dünyası, En-Ka, Zirvem Otomotiv. Üyelik gereklidir.

Sovtaj bedeli kimden alınır?

Sovtaj bedeli, aracı satın alan kişi/firma tarafından sigorta şirketine ödenir. Alıcılar: Hasarlı araç alım firmaları, yedek parça firmaları, galericiler, bireysel alıcılar (nadir). Ödeme yöntemi: Banka havalesi, EFT, nakit (küçük tutarlar için). Sigorta şirketi, sovtaj bedelini tahsil ettikten sonra aracı teslim eder.

Pert ilan edilen aracı geri alabilir miyim?

Evet, bazı durumlarda pert ilan edilen aracı geri alabilirsiniz. Şartlar: 1) Sigorta şirketinin size ödediği pert bedelini geri ödemeniz, 2) Sigorta şirketinin onayı. Örnek: Sigorta şirketi size 200.000 TL pert bedeli ödedi. Siz bu parayı geri öderseniz, aracı geri alabilirsiniz. Ama sigorta şirketi kabul etmeyebilir, çünkü sovtaj işlemi ile daha fazla kazanabilir.

Sovtaj süreci ne kadar sürer?

Sovtaj süreci ortalama 30-90 gün sürer. Aşamalar: Kaza bildirimi (1 gün), eksper incelemesi (3-7 gün), pert kararı (7-15 gün), pert bedeli ödemesi (15-30 gün), araç devri (1-3 gün), sovtaj ihalesi (15-45 gün), satış ve teslim (7-15 gün). Toplam: 49-116 gün. Bazı sigorta şirketleri daha hızlı, bazıları daha yavaş çalışır.

Sovtaj bedeline itiraz edebilir miyim?

Evet, sovtaj bedeline itiraz edebilirsiniz. İtiraz süreci: 1) Sigorta şirketine yazılı itiraz, 2) Bağımsız ekspertiz yaptırma, 3) Hakem heyetine başvuru, 4) Mahkemeye başvuru (son çare). Ancak sovtaj bedeli, piyasa koşullarına göre belirlenir. İtiraz genellikle pert bedelinde yapılır, sovtaj bedelinde değil. Çünkü sovtaj bedeli, aracın hasarlı haldeki gerçek değeridir.

Sonuç: Sovtaj Hakkınızı Bilin

Sovtaj, sigorta şirketinin pert ilan ettiği aracı satması işlemidir. Sovtaj bedeli, aracın hasarlı haldeki piyasa değeridir.

Özetlersek:

• ✅ Sovtaj = Hasarlı aracın satışı
• ✅ Sovtaj Bedeli = Satış fiyatı
• ✅ Hesaplama: (Piyasa Değeri × Hasar Katsayısı) + Yedek Parça Değeri
• ✅ E-Sovtaj: Online ihale platformları
• ✅ Süre: 30-90 gün
• ✅ Haklarınız: Pert bedeli alma, itiraz, bilgi alma
• ✅ Aracı geri alma: Mümkün (şartlı)

Hasarlı Aracınızı Satmak İsterseniz: Sigorta şirketinin sovtaj sürecini beklemek yerine, doğrudan satmak istiyorsanız bize ulaşın. Ücretsiz ekspertiz, en iyi fiyat garantisi, 24 saat içinde ödeme!

İlgili Makaleler:

• Pert Araç Nedir? Pert Araç Satışı
• Sigorta Hasarlı Araç Satışı Süreci
• Hasarlı Oto Pazarları Rehberi
• Kazalı Araç Satarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Araç Hasar Tespiti Nasıl Yapılır?